Nhìn lại một năm 2015 đầy biến động của thế giới SEO

22/01/2016
Tin tức SEO

Lại một năm nữa đã trôi qua. Một năm 2015 với vô vàn các biến động trong SEO. Một năm mà chúng ta – các SEOer đã phải đối mặt với vô vàn các thăng trầm, sóng gió. Những khó khăn, thử thách đó đã khiến cho không ít người trong chúng ta phải dừng lại trên hành trình tiến đến đỉnh vinh quang.

Và giờ khắc này đây, nói cho người ở lại, chúng ta phải cùng ngồi lại với nhau, nhìn lại đoạn đường chông gai đã đi qua trong năm 2015, và cùng chuẩn bị sẵn sàng trước những phong ba bão táp trong năm 2016 sắp tới.

Trước tiên, hãy cùng nhìn lại toàn cảnh những sự kiện SEO nổi bật đã diễn ra trong năm 2015 vừa qua.

Các cập nhật thuật toán của Google năm 2015

Tháng 2/2015 – Bản cập nhật chưa được xác nhận

Ngay từ đầu năm, Google đã âm thầm tung ra một bản cập nhật bí ẩn, gây khá nhiều biến động trong visit của rất nhiều website lúc đó. Không thừa nhận và cung cấp thêm bất cứ thông tin nào, Google đã khiến cho rất nhiều SEOer hoang mang khi biểu đồ visit liên tục giao động mà không rõ nguyên nhân.

Cuối cùng, dựa trên các số liệu đã thu thập được, Search Metrics – một trong những công cụ phân tích số liệu online hàng đầu, đã tìm ra được một số điểm mấu chốt xoay quanh bản cập nhật này. Các truy vấn bị ảnh hưởng chủ yếu là các từ khóa có liên quan đến thương hiệu online của doanh nghiệp. Và một trong số những trang bị ảnh hưởng rõ nét nhất đó chính là ông lớn Adidas, với từ khóa bị ảnh hưởng là adiddas:

Như bạn có thể thấy, trang web của Adidas đã không còn xuất hiện trong top 5 SERP vào thời gian này. Cùng chung tình trạng với Adidas đó là hàng loạt các thương hiệu lớn như Ebbay, Zapos, Nike hay Samsung. Tuy nhiên, chỉ sau đó một thời gian ngắn, visit của các trang này dần đi vào ổn định hơn với việc trang web quay trở lại top với từ khóa tìm kiếm có liên quan đến thương hiệu.

Các dấu hiệu khác của bản cập nhật này vẫn khá mờ nhạt và chưa đủ để đi đến một kết luận nó là bản cập nhật thử nghiệm của thuật toán Google Panda, Penguin hay một core algorithm nào đó. Nhưng ít nhất, chúng ta cũng đã biết được đây là một thuật toán có liên quan đến các truy vấn thương hiệu.

Dấu mốc lịch sử 22/04/2015 – ra mắt thuật toán Mobile Friendly

Thuật toán Mobile Friendly – thuật toán mở màn cho một kỷ nguyên mới của SEO đã được Google cho ra mắt vào tháng 4 năm 2015 vừa rồi. Theo thống kê, thuật toán này đã gây ra một tác động không nhỏ đến hàng loạt các truy vấn tìm kiếm của người dùng, ngay từ trước khi nó được ra mắt chính thức.

(Xem thêm: “Những điều cần biết về thuật toán Google Mobile Friendly“)

Được biết, thuật toán này sẽ chỉ có tác động đến với kết quả tìm kiếm của người dùng trên mobile. Và hiện ở Việt Nam, số lượng người dùng thiết bị mobile chưa thực sự nhiều để gây ra một sự sụt giảm đáng kể trong biểu đồ traffic của website. (ví dụ theo số liệu VietMoz thu được trong vòng 1 năm qua, chỉ có khoảng 10% visit đến với VietMoz thông qua thiết bị di động trên tổng số 550 nghìn visit)

Tuy nhiên, cũng theo thống kê, lượng visit từ mobile của VietMoz cũng đang tăng dần trong thời gian qua. Đây chắc chắn sẽ là xu hướng chung của tất cả website Việt trong tương lai gần tới đây, thuận theo đà phát triển của công nghệ thông tin tại Việt Nam.

Sau thuật toán này, một giao diện mobile sẽ gần như là một yếu tố bắt buộc nếu bạn muốn làm SEO trong những năm tới, nhất là SEO cho mục tiêu local.

Nâng cao yêu cầu về chất lượng content – tháng 5/2015

Ngay sau bản cập nhật thuật toán Mobile Friendly, vào đầu tháng 5/2015, SEOer trên thế giới lại phải đón nhận một thuật toán khác từ Google. Thuật toán này, với tên gọi The Phantom update/ The quality update đã tạo ra một sự thay đổi bất thường về thứ hạng của website trên bảng kết quả tìm kiếm, kéo theo đó là một sự tụt giảm lớn trong tổng lượng traffic truy cập vào website.

Mọi thông tin liên quan đến thuật toán này đều được Google giữ kín, khiến không ít các SEOer trên thế giới hoang mang. Cuối cùng, vào ngày 19/5/2015 , Google cũng đã xác nhận Phantom Update là một bản cập nhật về chất lượng content (The Quality Update), mà theo đó, Google đã nâng cao thang đo chất lượng nội dung của các bài viết.

(Tìm hiểu thêm tại đây)

Như vậy, qua bản cập nhật thuật toán này, chúng ta thấy được Google đang ngày càng thắt chặt hơn thang đo chất lượng của mình đối với các trang web, bắt đầu từ nội dung trên trang. Điều đáng nói ở đây đó là The Quality Update được Google đưa vào core algorithm – thuật toán cốt lõi của Google mà không phải thuật toán chống spam content – Google Panda – cho thấy rằng Google đã có được một thang đo mới để sơ loại các nội dung kém chất lượng khỏi SERP và thang đo này sẽ có tác dụng real-time.

Kết quả thuật toán Google Panda được cập nhật vào tháng 7/2015

Sau một thời gian khá dài không cập nhật (từ tháng 9/2014), Google cuối cùng cũng đã tung ra bản cập nhật tiếp theo của thuật toán chống spam nội dung Google Panda – Panda 4.2. Được biết, bản cập nhật này đơn thuần chỉ là việc làm mới lại kết quả thuật toán Google Panda và bản cập nhật này ước tính sẽ ảnh hưởng đến ít nhất 2-3% các truy vấn của người dùng toàn thế giới.

Bản cập nhật này được đánh giá là được tung ra và triển khai một cách khá chậm. Hơn nữa, SEOer trên thế giới đã nghi nhận được rất nhiều các biến động lạ trong ranking của các website sau khi Google chính thức công bố tung ra bản cập nhật này.

(xem thêm: tại đây)

Trên đây là những bản cập nhật thuật toán đã được Google công khai thừa nhận trong năm qua. Chắc chắn rằng, đã có rất nhiều các bản cập nhật khác đã được tung ra một các âm thầm mà SEOer chúng ta chưa hề hay biết. Và trận chiến chống lại các thuật toán Google của SEOer sẽ ngày càng khó khăn hơn.

Bây giờ, các bạn hãy cùng tôi nhìn lại những sự kiện chính của SEO Việt để thấy rõ được đồng nghiệp của chúng ta đã có 1 năm làm SEO như thế nào?

SEO Việt và chặng đường 2015 đã đi qua

Trong năm 2015 vừa rồi, SEOer VietNam chúng ta đã được chứng kiến rất nhiều các biến chuyển mới trong SEO. Tốt có, xấu cũng có. Rất nhiều người cũng đã có được nhiều thành công mới trong SEO 2015 và xây dựng được một chỗ đứng khá vững chắc cho doanh nghiệp của mình. Nhưng bên cạnh đó, cũng có không ít người đã thất bại và buộc lùi về phía sau, nhường bước cho những người khác trẻ hơn, giỏi hơn, năng động hơn.

Gác lại những cảm xúc thăng trầm, chúng ta hãy cùng điểm lại một số sự kiện nổi bật trong năm 2015:

Lần đầu tiên SEO được công nhận là một nghề

Du nhập từ nước ngoài vào Việt Nam đã từ rất lâu trước đây, tuy nhiên, phải cho đến tận đầu năm qua, tức sau gần 9 năm hoạt động, SEO mới bắt đầu được xã hội Việt Nam ghi nhận và coi nó là một nghề. Đây thực sự là một tin vui cho tất cả các bạn SEOer trong nước, khi lần đầu tiên, họ có thể tự tin giới thiệu về nghề nghiệp mình đang làm. (tìm hiểu thêm)

Đây cũng là một xu hướng tất yếu bởi sự phát triển của SEO, thuận theo đà phát triển của công nghệ thông tin và Digital Marketing trong nước.

BeeQueen bị phạt, làng SEO Việt rơi vào thời kỳ đen tối

Trong khi các SEOer vẫn chưa khỏi bàng hoàng khi một loạt các hệ thống diễn đàn đi link cho SEOer lần lượt bị Google xử phạt, thì đến giữa năm vừa qua – tháng 9/2015, hệ thống diễn đàn Adlink (hay còn gọi là BeeQueen) – một trong những hệ thống diễn đàn lớn nhất và lâu đời nhất tại Việt Nam đã chính thức bị Google đưa vào sandbox.

Các kết quả tìm kiếm mà Google đã index của trang này đều đã bị gỡ bỏ hoàn toàn trên công cụ tìm kiếm, kéo theo một lượng lớn backlink bị bốc hơi hoàn toàn khỏi thị trường SEO Việt. Hàng loạt các website bị downtop, forum bị sập vì sanbox, thậm chí, có website do đi link quá nhiều từ những forum này cũng phải chịu chung số phận rơi vào sandbox.

Tất cả đã tạo lên một bầu không khí ảm đảm trong SEO vào thời gian đó. BeeQueen chết, hàng loạt các diễn đàn mới mọc lên như nấm với một mục tiêu duy nhất là giải quyết cơn khát backlink lúc bấy giờ. Tuy nhiên, nó cũng chỉ làm cho các SEOer – người dùng backlink chính, chỉ càng thêm khó khăn hơn khi phải đối mặt với hàng loạt các diễn đàn spam hack PageRank để chuộc lợi.

(PR – thước đo duy nhất mà họ có thể biết đến để đánh giá chất lượng forum)

Google cho ra mắt: Search Quality Rating Guidelines

Như các bạn đã biết, bản guideline đầu tiên của Google đã được tung ra vào năm 2009 đã trở thành một kiến thức nền tảng cho SEO không chỉ trong nước mà còn trên toàn thế giới. Đây là những kiến thức cơ bản tối thiểu nhất mà một SEOer cần phải có để có thể làm SEO tốt trên Google.

Bản guildline này sau đó đã được dịch lại và chuyển hóa thành ebook học SEO đầu tiên tại Việt Nam (tìm hiểu thêm ebook SEO 2012). Và đến năm nay, kiến thức nền tảng đó đã bắt đầu đi vào lạc hậu, buộc Google phải cho ra mắt các bản guideline mới để update và bổ sung các kiến thức thiết yếu mới, trong đó có bản Search Quality Rating Guidelines năm 2015.

Theo dự kiến, phiên bản tiếng Việt của guideline này sẽ đến với tay độc giả của vietmoz.net trong thời gian ngắn sắp tới.

“Hãy để lại email cuối bài để nhận được ngay bản tiếng Anh của guideline này. Và chúng tôi sẽ gửi đến bạn bản Tiếng Việt ngay khi khâu Việt hóa hoàn tất. Các bạn đã đăng ký nhận ebook của VietMoz năm 2013 nếu không nhận được ebook có thể phản hồi ngay dưới bài post này.”

Khép lại quá khứ, hướng tới tương lai

Năm 2015 xứng đáng là năm của những “lần đầu tiên“:

• Lần đầu tiên, giá trị của một giao diện website được đề cao như vậy. Người người đổi giao diện, nhà nhà cập nhật theme, ngay sau khi Google công bố sẽ cho ra mắt thuật toán Google Mobile Friendly. Giá trị của một giao diện đối với việc ranking website đã và đang ngày được nâng cao thêm qua các bản cập nhật thuật toán của Google.

• Lần đầu tiên, chúng ta thấy được backlink không còn đem lại hiệu quả như trước đây, khi mà cứ bơm link về thì site nhảy top, càng nhiều link thì top càng cao.

• Và cũng lần đầu tiên, chúng ta thấy được nguy cơ bị Google phạt gần kề như thế nào. Các diễn đàn lâu đời nhất, có lượng visit nhiều nhất cũng đã lần lượt bị sờ gáy. Sẽ không có bất kỳ ngoại lệ nào cho chúng ta trước các thuật toán chống spam của Google.

Đó là những lần đầu tiên mà chúng ta còn biết đến, chắc chắn sẽ còn vô vàn những lần đầu tiên khác, cả tích cực lẫn tiêu cực mà các SEOer đã gặp phải trong năm qua. Tuy nhiên, các bạn cần giữ vững tinh thần bởi trong năm 2016 tới đây, những con sóng lớn vẫn sẽ tiếp tục xô tới và có khả năng nhấn chìm những SEOer yếu đuối cả về kiến thức lẫn tinh thần, như nó đã từng làm trong năm qua.

Sau đây, là một vài những con sóng lớn có khả năng cập bờ rất cao trong năm 2016 tới đây:

1. Bản cập nhật Real-time Penguin được tung ra

Đây là bản cập nhật mà Google đã không thể cho ra mắt kịp tiến độ trong năm qua. Tuy nhiên, dựa trên sự cẩn trọng trong phát ngôn mà chúng ta vẫn thường thấy từ Google, chúng ta hoàn toàn có thể khẳng định rằng, đây sẽ là một trong những cơn sóng lớn đầu tiên mà SEOer trên thế giới sẽ phải đối mặt trong năm 2016 này.

2. Panda được đưa vào Core-algorithm-(thuật toán gốc)

Mặc dù độ khả thi của điều này không cao, nhưng đây là một trong những quyết tâm mà Google đã từng công bố trong năm qua. Quyết tâm này không chỉ dừng lại ở lời nói, nó đã được Google âm thâm thực hiện trong suốt một quãng thời gian dài. Bạn có thể thấy từ năm qua đến giờ, đã có ít nhất 2 lần Google cập nhật thuật toán gốc mà chúng ta đã phát hiện được, bao gồm:

Hơn nữa, cho đến giờ, những gì chúng ta biết được xoay quanh những bản cập nhật này còn khá ít. Nên chưa có gì có thể khẳng định chắc chắn rằng, Panda sẽ không được đưa vào core algorithm trong năm nay.

3. Yêu cầu của Google về chất lượng content sẽ ngày càng cao hơn

Bản cập nhật thuật toán gốc về nội dung nói ở trên là bằng chứng rõ nét nhất cho việc này. Trong năm tới đây, yêu cầu này sẽ còn tiếp tục được đẩy lên cao hơn nữa, bởi Google luôn muốn đem đến cho người đọc những trải nghiệm tốt nhất.

Khi đó, thảm họa mà con sóng này đem lại sẽ là không tưởng, khi mà có đến hơn 90% content cho SEO hiện nay đều chưa đạt chuẩn chất lượng. Lúc này, content marketing có thể là giải pháp mà rất nhiều SEOer hướng tới, để đem lại một thành quả SEO lâu dài nhất, và hiệu quả nhất.

4. Dữ liệu có cấu trúc sẽ có tác động lớn hơn đến ranking

Google đã và đang dần đưa đánh dấu dữ liệu trở lại thành một tiêu chí ranking website. Trước đó, Google đã từng tung ra các thử nghiệm của mình xoay quanh việc đánh dấu dữ liệu trên trang. Một website chuẩn SEO được đánh dấu dữ liệu tốt, sẽ là một công cụ không thể thiếu cho SEOer trong năm tới.

5. Adword hiển thị 4 vị trí trên SERP:

Đây là một cơn bão đã từng càn quét thế giới SEO của chúng ta trong một thời gian dài, và có thể quay lại gây tác động mãnh liệt hơn trong năm 2016 tới này. Sự kiện trở lại của cơn bão này có thể là một bước ngoặt lớn trong SEO.

6. Dữ liệu Google Analytics sẽ ngày càng khó sử dụng

Hiện nay, dữ liệu Google Analytics của website đã và đang liên tục bị tấn công bởi các Ghost Spam. Chúng khiến cho dữ liệu Google Analytics của chúng ta bị mất đi giá trị sử dụng, và buộc phải tạo các bộ lọc để lọc dữ liệu.
Bên cạnh đó, các SEOer sẽ còn phải đối mặt với hiện tượng Google đang dần ẩn dữ liệu đi. Lượng từ khóa “not provided” và “not set” trong bảng dữ liệu ngày một nhiều hơn.

Lời kết

Những giờ khắc cuối cùng của năm 2015 đã sắp đi qua. Mặc dù dư âm của những thất bại và thành công vẫn còn đó, nhưng là một SEOer đang kiếm sống từ công cụ tìm kiếm, bạn và tôi vẫn sẽ phải gạt đi những khó khăn, và bước tiếp trên con đường SEO đầy chông gai sắp tới. Cuối cùng, xin chúc các bạn một năm 2016 thành công hơn và gặp nhiều may mắn hơn trong công việc SEO năm 2016.